بخش مرجع

بخش مرجع

بخش مرجع یکی از چهار بخش اصلی هرکتابخانه است. این بخش همراه با بخش امانت، بخش خدمات عمومی را تشکیل می دهد. ویژگی بخش خدمات عمومی ارتباط مستقیم کارکنان با مراجعه کنندگان است. چگونگی ارائه خدمات در این بخش تاثیر زیادی روی روند استفاده از منابع و خدمات کتابخانه دارد. میزان خدمات ارائه شده در این بخش و مخصوصاً شیوه بر خورد کتابداران با مراجعه کنندگان از عوامل بسیار مهم در تصمیم گیری استفاده کنندگان بالقوه و بالفعل برای بهره گیری یا عدم بهره گیری از خدمات و مابع کتابخانه است.

به طور کلی، سه عامل اطلاعات، استفاده کننده و کتابدار مرجع در فرایند مرجع دخالت مستقیم دارند. افزایش روز افزون حجم اطلاعات تولید شده باعث شده است تا افرلد بیشتری به کمک ها و خدمات مرجع احساس نیاز کنند. به قول ویلیام کتس اولین نقش کتابداران مرجع این است که نه تنها به پرسش ها پاسخ دهند بلکه پاسخ را به "نیاز خاص" فرد مراجعه کننده محدود کنند.این کار یقیناً مستلزم دانش، مهارت و تجربه کتابدار مرجع است تا بتواند پرسش و نیاز اصلی مراجعه کننده را به درستی دریابد، آن را تجزیه و تحلیل کند و سپس پاسخ آن را تعیین نماید. این ارتباط مستقیم با مراجعه کنندگان و جنب و جوش و فعالیت مستمر در بخش مرجع است که باعث شده است تا در کار در بخش مرجع گیرایی خاصی پیدا کند و با وجود اینکه گاهی کتابدار، پرسش های تکراری، پیش پا افتاده و خسته کننده می بیند، این آگاهی را دارد که پاسخ پرسش برای پرسش کننده مهم است.

خدمات مرجع از سال 1875 میلادی متداول شده است.

تعریف کتاب مرجع

کتاب هایی که گاه به گاه برای استفاده یا ارجاع به بخش خاصی از اطلاعات، نوشته می شوند. به طور معمول، این نوع کتاب ها به طور کامل خوانده نمی شوند. به طور کلی، هر کتاب می تواند کتاب مرجع نامیده شود اگر محتوای اطلاعاتی آن چنان سازمان داده شود که به آسانی قابل دسترس باشد یا به سؤالات مراجعه کنندگان پاسخ دهد.و امانت دادن آن ها معمول نیست. کتاب مرجع فاقد توالی مستمر مدخل هاست.

انواع کتاب های مرجع

واژه نامه ها، دائرة المعارف ها و مکمل های آن ها، کتاب شناشی ها، زندگی نامه ها، منابع مرجع فوری شامل کتاب های سال، سالنامه ها، دستنامه ها، دستورنامه ها، راهنماها، و منابع مرجع جغرافیایی.

منبع: بیگدلی، زاهد/ مرجع شناسی