دایرة المعارف

دایرة المعارف ها

دایرة المعارف، کتابی است که منابع اطلاعاتی درباره ی همه ی شاخه ها ی دانش یا یک موضوع خاص ارائه می کند و در واقع یک مخزن دانش برای ارائه همه گونه اطلاعات مهم است. با وجود این بهترین استفاده از دایرة المعارف پاسخ به پرسش ها در زمینه اطلاعات عمومی و به منظور خودآموزی است. افراد عادی یا دانشمندان و فناوران اغلب، برای نیازهای اطلاعاتی روزمره به دایرةالمعارف ها رجوع می کنند.

این نوع منابع می کوشند تا به دانش نظم داده، وضیعت دانش را در طی زمانی که در حال گردآوری است نشان دهند. مخاطب های دایرةالمعارف های اولیه نخبگان بودند، اما دایرة المعارف های امروزی علاوه بر نخبگان مورد استفاده عموم نیز می باشد. از طرفی بسیاری از دایرة المعارف ها فقط برای استفاده گروه خاصی از خوانندگان از قبیل کودکان، متخصصان موضوعی، و جوانان تدوین می شوند که در این حالت محتوا وسبک نوشتار آن ها مطابق با نیازهای این گروه هاست. معمولاً خوانندگان از یک مجموعه چند جلدی دایرة المعارف امریکانا یا بریتانیکا هر چیزی و هر نکته ای را انتظار دارند. به هر حال، هیچ دایرة المعارفی کامل و جامع نیست و قضاوت ویراستاران دایرة المعارف ها در تهیه ی مقاله های مناسب برای ارضای نیازهای خوانندگان، مؤثر است.

تولید یک دایرةالمعارف معتبر کاری است بزرگ و پرهزینه و حاصل تلاش گروه بزرگی شامل ویراستاران، مشاوران، نویسندگان و ... است. ناشران مشهور برای تهیه دایرة المعارف های معتبر هزینه و تلاش زیادی صرف می کنند. آثار بی ارزشی که ناشران غیر حرفه ای منتشر می کنند، معمولاً بلااستفاده می مانند و از این رو دقت در انتخاب دایرة المعارف ها ضروری است. با توجه به انفجار دانش و هزینه های دانش و هزینه های تهیه یک دایرة المعارف، افزایش تعداد دایرة المعارف ها امکان پذیر به نظر می رسد، اگر چه تعداد دایرة المعارف ها ی تخصصی با سرعت بالایی در حال افزایش است.

دایرة المعارف عمومی اطلاعات کلی و ضروری را در موضوعات مختلف دانش و دایرة المعارف تخصصی اطلاعات ضروری را در حوزه های خاص دانش ارائه می دهند و شیوه ی تنظیم آن ها طبق الفبایی موضوع و نامهاست.

تعریف دایرة المعارف

اثری که حاوی اطلاعات به صورت مقاله در باره تمام معارف بشری باشد. مطالب و موضوعات در دایرة المعارف معمولاً بر حسب الفبا تنظیم می شود( سلطانی، 1379، ص 146).

امروزه عموماً این تصور از دایرة المعارف وجود دارد که دایرة المعارف کتابی است چندین و چند جلدی، حاوی دانش بشری که با تعدادی نقشه و تصویری مزین شده و یک نمایه دقیق و تعدادی تصویر و صورتی از اختصارات به همراه دارد. نظم چنین مجموعه ای از دانش بشری عموماً الفبایی است( مرادی، 1374، ص 83).