رده بندی گسترش پذیر کاتر

رده بندی گسترش پذیر (Expansive Classificatin)

یکی دیگر از نظام های مهم رده بندی کتابخانه ای نظام گسترش پذیر کاتر است که توسط چارلز امی کاتر طراحی شده است. امروزه کاتر بیشتر به دلیل قواعذ فهرست فرهنگی اش معروف است تا رده بندی گسترش پذیر، لیکن از نظر نقطه توسعه رده بندی های کتابخانه ای او اولین فردی است که تقسیمات فرعی متداول را از فرانماهای اصلی جدا کرد. شایان ذکر است که در ویرایش اول رده بندی دیویی، چیزی تحت عنوان جدول تقسیمات فرعی متداول و دستورالعل های تقسیم کنید مثل وجود نداشت. اما به نظر می رسد پس از انتشار رده بندی گسترش پذیر کاتر و تحت تأثیر این رده بندی، دیویی ویژگی های مذکور را به ویرایش دوم رده بندی خود اضافه کرده باشد.

کاتر اولین ویرایش رده بندی خود را در فاصله سال های 1891-1893 در یک جلد کم حجم منتشر کرد. این ویرایش از هفت رده بندی مجزا تشکیل می شد که هر کدام از این رده بندی ها به ترتیب جزئیلت بیشتری داشتند. اطلاق نام گسترش پذیر به این رده بندی به همین دلیل است. هدف کاتر از انتشار رده بندی های با جزئیات تکمیل شونده آن بود که تمام کتابخانه ها از کتابخانه روستایی گرفته تا کتابخانه های ملی با مجموعه های چند میلیون جلدی، بتوانند به نیاز خود از هرکدام از این هفت رده بندی استفاده کنند. شش گسترش این رده بندی در فاصله سال های 1891-1893 انتشار یافت، لیکن کاتر نتوانست در زمان حیات خود ویرایش هفتم را تکمیل و منتشر کند. پس از مرگ او ویرایش هفتم با نقایص بسیاری به صورت قسمت های مجزا تا سال 1991 منتشر شود.

به طور کلی، هدف کاتر از طراخی رده بندی گسترش پذیر نه تنها رده بندی دانش بلکه دستیابی به یک روش منطقی و عملی برای تنظیم کتاب ها بود. در عین حال او می داتست. برای اینکه یک رده بندی بتواند در طول سالیان متمادی ارزش خود را حفظ کند می بایست زیر بنای علمی و فلسفی داشته باشد و بر اساس رده بندی دانش پی ریزی شود. کاتر با این علم  به این مسئله، نظریه "نظم تکاملی" را دنبال کرد تقسینات اصلی رده بندی کاتر عبارتند از: آثار عمومی، علوم فلسفی، علوم تاریخ، علوم اجتماعی، علوم طبیعی، هنرهای زیبا و مفید و ادبیات و زبان، بخش های رده بندی کاتر با حروف الفبا نمایش داده می شوند و از ویرایش پنجم به بعد به دقت تفسیم فرعی شده اند.

رده بندی گسترش پذیر کاتر در رده بندی های پس از خود تأثیر گذار بوده است. در این میان می توان به رده بندی کتابخانه کنگره و رده بندی کتابشناختی بلیس اشاره کرد. علاوه بر این، یکی از طرح های تخصصی مهم قرن بیستم، یعنی رده بندی تجاری هاروارد به نحو قابل ملاحطه ای از این رده بندی تأثر پذیرفته است. علی رغم تأثیر بسزای رده بندی کاتر  در شکل گیری رده بندی های پس از خود امروزه طرح ابداعی کاتر چندان مورد استفاده نیست.